نحوه کاشت شلغم و اصول پرورش شلغم در باغچه منزل

شلغم گیاهی دارای خواص دارویی و درمانی است که برای بهبود در سرماخوردگی و یبوست به کار می رود. کاشت شلغم درماه های شهریور و مهرماه به صورت های مختلف انجام می شود.

آشنایی با روش کاشت شلغم

شلغم نوعی سبزی ریشه ای به رنگ های سبز و سفید و بنفش است. گیاه شلغم دارای سطحی با برگ های ناصاف و بریدگی های متعدد می باشد. ریشه آن یا به صورت غده ای و یا به صورت گرد و دراز و به رنگ سفید و لکه های بنفش دیده می شود. شلغم از نظر داشتن ویتامین و خواص معدنی بسیار جز سبزی های مهم شمرده می شود. شلغم در خانواده سبزیجات دارای کلم بروکلی، کلم بروکسل، کلم برگ، و خردل قرار می گیرد.

انواع گیاه شلغم

۱- دارای گوشت سفید: که به نسبت بیشتر از گروه دیگر کاشت می شود به دلیل اینکه ریشه بهتری دارد و برگ آن استفاده غذایی دارد. مهمترین آنها عبارتند از: پوریل تاپ وایت گلاب، اسنوبال، توکیوکراس،وایت فلت داچ و وایت میلان.

۲- دارای گوشت زرد: انواع آن شامل بلوآبردین، جاست رایت و گلدن بال می باشد. انواعی از این شلغم را به خاطر برگشان استفاده می کنند که عبارتند از سون تاپ وژیو و شو گراین.

زمان کاشتن شلغم

در ابتدای کاشت شلغم ابتدا باید ب زمان آن توجه کنید : برای داشتن محصولی پیش رس باید از اول فروردین ماه تا اوایل تیرماه مشغول به کار شوید. و برای داشتن محصولی بهتر باید از اوایل شهرویور ماه تا پاییز شروع به کار کنید. باید در نظر داشته باشید که بذر های پیش رس را در ماه های شهریور و مهر و بذر دیر رس را از مرداد تا شهریور ماه بکارید.

نحوه کاشت شلغم

بذر گیاه شلغم رت در ردیف های چندتایی و با فاصله ۹۰ تا ۱۲۰ سانتی متر و فاصله بین بوته ای ۷۰۵ تا ۱۰ سانتی متر بکارید.

کاشتن شلغم به دو صورت انجام می شود:

۱٫ دست پاش

به این صورت که بذر را  روی خاک پخش می کنیم و در مرحله بعد با ماله زنی و هرس زنی بذر را به زیر خاک جابه جا می کنیم.

۲٫ ردیفی

در این مورد که حالتی تزیینی دارد زمین کاشت شلغم را هم سطح می کنیم، شیارهایی در آن ایجاد می کنیم و بعد گیاه شلغم را حفر می کنیم و روی آن را با خاک می پوشانیم.

برای رشد و کاشت شلغم باید شرایط و محیطی را در نظر بگیرید؛

۱-خاک:

برای رشد و کاشت بهتر گیاه شلغم بهتر است که از خاک شنی، ماسه ای، مرطوب و رهکشی شده استفاده کنید.

۲-pH خاک

عدد آن بهتر است بین ۶ تا ۷٫۵ باشد، چون گیاه شلغم به خاک شور نسبتا حساس است.

۳-نور

بهتر است که آفتابی – نیم سایه باشد.

۴-دما

بهتر است که در دمای کمتر از ۱۰ درجه نباشد.

 

نکته

شلغم محصولی است که خود را با هر نوع اب هوایی وفق می دهد اما بهترین دما برای رویش آن دمای متوسط با رطوبتی نسبی است و با توجه به اینکه شلغم در فصول سرد سال استفاده می شود نسبت به هوای نسبتا سرد مقاوم و نسبت به هوای سرد حساس است.

۵-آبیاری

این گیاه برای خوش طعم شدن و به اصطلاحی آبدار بودن به آبیاری بسیاری نیاز دارد و بسته به نوع آب وهوا و نوع خاک به ۸ تا ۱۵ روز آبیاری نیاز دارد.

۶-کود و مواد غذایی

کیفیت کود و تغذیه به کار رفته در گیاه شلغم به آب و هوا، ظرفیت حاصلخیزی، pH و بافت خاک بستگی دارد.در خاک های سبک به مقدار ۶۷ تا ۱۱۲ کیلوگرم در هکتار کود برای رشد شلغم نیاز است. مناسب‌ترین شیوه مصرف کود قبل از کاشت در دو نوبت یکی بعد از شروع رشد ریشه و یکی در زمان تشکیل غده است. مقدار ۱۳۴ تا ۲۲۴ کیلوگرم در هکتار کود فسفره و مقدار ۵۰ تا ۶۰ کیلوگرم کود پتاسیمی قبل از کاشت نیاز است. کودهای فسفره و پتاسه بهتر است در ۷ تا ۸ سانتی متری زیر خاک استفاده باشند.

انواع آفات و بیماری های گیاه شلغم:

آفات و بیماری هایی که به گیاه شلغم حمله می کنند ار جمله قارچ هایی هستند که باعث تورم و از هم گسستگی ریشه، توقف رشد، کم رنگ شدن و بی حال شدن برگ های شلغم می شود. آفات دیگری نیز گریبان گیر این گیاه می شوند از جمله؛ شته کلم، ساس قرمز کلم، مگس کلم که با سم حشره کش از بین می روند.

بذر گیری شلغم:

در پاییز که برداشت انجام شد از میان شلغم های سالم، بهترین آنهارا از نظر انداره و ترکیب در زیر خاک یا ماسه نگهدای کنید و برای جلو گیری از یخ زدن آن روی ان را با پوشال یا برگ خشک بپوشانید. در اوایل فروردین آن را از زیر خاک خارج کنید و به زمینی که از قبل آماده کردید و دارای خاک خوب و قوی می باشد به فاصله ۴۰ تا ۵۰ سانتی متری از هم بکارید.

نکته :

برای بذر گیری از انواع مختلف آن باید آن ها را از فاصله های زیاد بکارید تا از دورگه شدن آنها جلوگیری کنید ولی اگر بذر از یک نوع باشد نیازی به این حد از احتیاط نیست.

بعد از آن که بوته های شلغم به گل نشست نوک خوشه را قطع کنید تا غلاف ها بهتر تقویت و تغذیه شوند، زمانی که غلاف ها رنگ زرد به خود گرفت آنها را با شاخه از بوته قطع کنید و در سایه خشک نمایید. بعد آنها را به صورت آرام تکان دهید تا بذر ها از داخل غلاف خارج شوند و بعد آنرا جمع آوری کنید و در ظرف مناسبی نگهداری نمایید.

برداشت گیاه شلغم

در برداشت شلغم ریشه آن را جمع آوری می کنند و تا زمانی که ریشه جوان و نازک دارد به صورت دسته ای در بازار به فروش می رسانند. در برداشت پاییز برگ های آنرا قطع و ریشه آن را مانند چغندر سالادی به بازار عرضه می کنند. در کاشت هایی که در منزل صورت می گیرد به دلیل کم بودن می توان بعد از قطع کردن برگ ها ریشه آن را با مقداری خاک بپوشانیم تا در فصل زمستان آسیبی نبیند.