کاشت شاهدانه, مراحل داشت و برداشت و محصول دهی آن

کاشت شاهدانه دارای نکاتی ریز و ساده است که با دانستن آنها میتوانید زراعت خوبی داشته باشید. آشنایی با شاهدانه و محصول آن ، آگاهی از نحوه ی صحیح کاشت و داشت و برداشت و مقدار محصول دهی در هر هکتار و میزان اب مصرفی را در این مقاله بخوانید.

نحوه کاشت شاهدانه و پرورش این گیاه در ابعاد کم و زیاد :

شاهدانه یک گیاه علفی یک ساله است دارای شاخه های علفی نازک و برگ های پنجه ای و نوک تیز می باشد در ساقه شاهدانه در همان ابتدا الیاف ها شکل میگیرند و پس از گذشت زمان تعداد الیاف ها بیشتر شده و رشته رشته ها نمایان می شوند.

آشنایی با پایه های مونث و مذکر شاهدانه :

برای کاشت شاهدانه نیاز است پایه های مونث و مذکر گیاه را شناخت. بوته های مذکر بلندتر از بوته های مونث هستند. در حالی که بوته های مونث تنومند اند و در انتهای شاخه های آنها برگ های زیادی روییده است که گل های را در بر میگیرند. گل های نر شاهدانه به صورت تجمعی از کنگره برگ ها خارج می شوند و به صورت آویخته هستند بدین ترتیب از قسمت انتهایی ساقه روییده اند. هر یک از این گل ها دارای ۵ پرچم هستند.

بر اساس شرایط جوی تعداد انشعابات شاخه شاهدانه متغیر است اما معمولا دارای یه شاخه ی اصلی است و کمتر منشعب میشود . ارتفاع این گیاه نیز بسته به شرایط رطوبت و هوا بین یک متر تا ۴ متر متغیر است.

کاربرد های شاهدانه :

میوه های شاهدانه ریز فندقی شکل و به رنگ قهوه ای روشن هستند این دانه ها شادی بخش هستند.
از گیاه در مصارف پزشکی و به عنوان گیاهان دارویی استفاده های بسیار می شود.
در ابتدا کاشت شاهدانه برای تهیه فیبر بوده و سپس از دانه های آنها نیز استفاده کردند این دانه های مصارف متفاوت و زیادی دارند. از دانه های شاهدانه به عنوان تنقلات و گاهی به عنوان مواد مخدر استفاده می شود یکی از کاربرد های شاهدانه عطری است به نام  Cannabis sativa که از آن ساخته می شود و برای اینکه سگ های پلیس بتوانند بوی حشیش را تشخیص دهند از این عطر جهت آموزش استفاده می کنند.

الیاف شاهدانه به رنگ های سفید و قهوه ای مات دیده می شوند و جنس این الیاف ها بسیار محکم و مقاوم نسبت آب هستند این الیاف ها دارای مقاومتی بیشتر از الیاف کتان هستند.
از الیاف شاهدانه در ساخت گونی و قالی و برزنت، چادر های قایق رانی، تور ماهی گیری و … استفاده می شود.

کاشت شاهدانه و شرایط پرورش این گیاه :

تکثیر این گیاه توسط بذر انجام میگیرد و دارای سه دوره زمانی است تا به محصول برسد که شامل جوانه زنی ، رویشی برگ و ساقه و گلدهی است. محصول طی سه تا چهار ماه به دست می آید.

نیاز های اکولوژیکی گیاه :

آب و هوای مناسب برای رشد و پرورش شاهدانه :

شاهدانه گیاهی است حساس نسبت به سرما و در یخبندان ها شاخه های جوان آن از بین میرود. در نتیجه در دوره ی رشد شاهدانه نباید سرما و یخبندان باشد. در مناطق سردسیر این گیاه را در فصل بهار و در مناطق گرمسیر این گیاه را در فصل پاییز می کارند.

خاک مناسب و pH مورد نیاز شاهدانه :

بذر در فصل بهار نشاکاری میشود پس باید در پاییز زمین را تا عمق ۲۰ سانتی متری به خوبی شخم زد و در بهار کلوخ های خاک را صاف کرد و سپس بذر را نشاکاری نمود.
ریشه های شاهدانه حساس و ضعیف هستند و از آنجایی که رشد این گیاه در دوره زمانی کمی انجام میگیرد باید در خاکی که کانلا غنی است کشت شود PH مورد نیاز برای شاهدانه ۷ است و در صورتی که کمی پایین تر از ۷ باشد رش بهتری حاصل می شود.
خاک های رسی لمونی و خاک های رسی شنی برای رشد و نمو این گیاه بهتر اند. اگر خاک های بستر رودخانه نیز استفاده شود رشد بهتر صورت میگیرد.

کود مورد نیاز شاهدانه :

زمین برای کاشت شاهدانه باید کاملا غنی باشد پس نیاز است که زمین را در هر هکتار مقدار ۲۰ تا ۶۰ کیلوگرم کود دامی در پاییز که وقت شخم زمین است به آن اضافه کنیم. شاهدانه به فسفر زیادی برای رشد نیاز دارد و اگر کشت قبلی زمین یونجه باشد مقدار فسفر خاک کم شده و باید کود را به شرح زیر به آن اضافه کنیم:  ازت ۶۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار، فسفر ۴۰ تا ۶۰ کیلوگرم در هکتار ، پتاس ۷۵ تا ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار آهک ۳۰ کیلوگرم در هکتار

مقدا بذر لازم و فاصله گیاهان از یکدیگر :

اگر برای تولید بذر شاهدانه بکارید باید برای هر هکتار ۶۰ تا ۷۰ کیلوگرم بذر بکارید و اگر هدف تولید الیاف باشد برا هر هکتار به ۱۰۰ کیلوگرم بذر نیاز است.
فاصله گیاهان نیز بسیار اهمیت دارد در صورتی که محصول مورد نیاز دانه است فاصله خطوط کشت گیاه باید حدود ۶۰ سانتی متر و فاصله گیاهان روی خطوط حدود ۱۵ سانتی متر باشد و ر صورتی که هدف تولید الیاف است باید فاصله خطوط را ۸۰ سانتی متر و فاصله گیاهان را از هم ۲۰ سانتی متر در نظر گرفت.
عمق لازم برای کاشت شاهدانه حدودا ۳ سانتی متر است.

مراحل داشت شاهدانه :

رشد شاهدانه سریع است و در ۶ تا ۱۰ روز اولیه شروع به جوانه زنی میکند از آنجایی که ارتفاع آن به زودی زیاد میاد فقط در دو هفته ی اول زندگی نیاز به وجین علف های هرز دارد و در بقیه مراحل رشد علف های هرز برای آن مشکلی ایجاد نمی کنند.
هر هکتار شاهدانه به ۴۵۰۰ لیتر آب نیاز دارد که حدودا ۷ بار آبیاری میشود اما در مناطقی مانند مازندران که بارندگی زیاد است این کشت یه صورت دیمی انجام میگیرد.مهمترین د.ره ی آبیاری گیاه هنگامی است که گیاه اقدام به جوانه زنی  و گل دهی میکند در این دوره نیاز فراوان به آب دارد و در صورت کمبود آب گیاه خشک خواهد شد.

برداشت شاهدانه :

زمان برداشت شاهدانه بستگی به آب و هوای منطقه دارد.  شاهدانه های دارای پایه نر حدود دو یا سه هفته زودتر از پایه های ماده می رسند پس باید برداشت را جداگانه انجام داد و محصولات را نیز جدا استاده کرد. برای برداشت ساقه های حدود سه سانتی متر بالاتر از سطح زمین قطع میکنند.

مقدار محصول برداشت شده از هر هکتار :

هر هکتار به طور متوسط ۲ تا ۵ تن ساقه خشک میدهد که از این مقدار ساقه میتوان ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ کیلوگرم الیاف بدست آورد و مقدار دانه تولید شده حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم و گاهی به ۱۰۰۰ کیلوگرم هم می رسد و همچنین از هر هکتار میتوان حدود ۵ تن خمیر کاغذ تولید نمود.

با مطالعه و توجه به نحوه کاشت شاهدانه و مراحل داشت و برداشت و با رعایت نکات کم گفته شده میتوانید زراعت خوب و پر محصولی داشته باشید.