آشنایی با نحوه پرورش گل زوفا و چگونگی رشد بهتر این گیاه

گل زوفا که گیاهی چند ساله از خانواده نعناعیان است و دارای عطر بسیار زیادی می باشد و به صورت خودرو در مناطق مختلف می روید. این گیاه از خواص دارویی فراوانی برخوردار بوده و شرایط رشد و تکثیر مخصوص به خود را دارد که در این مطلب به جهت آشنایی شما عزیزان به بیان نکات و اصول پرورش گل زوفا به صورت کامل پرداخته ایم.

آشنایی با مشخصات و نحوه پرورش گل زوفا

گیاه زوفا دارای ساقه های فراوانی بوده که حالت چوبی دارند و ریشه آن ضخیم بوده و به صورت منشعب می باشد. پرورش گل زوفا نیازمند شرایط زیست محیطی مختص به خود بوده که در صورت فراهم بودن این شرایط گیاه موردنظر رشد مناسب و ایده آل خود را خواهد داشت.

برگ های این گیاه صاف، کوچک و بدون کنگره بوده که حالت نیزه ای شکلی داشته و دارای رنگ سبز روشن می باشد. طول برگ ها به حدود ۲ الی ۴ سانتی متر و عرض آن به ۰٫۵ الی ۱ سانتی متر رسیده که دارای حفره های اسانس می باشد که همین موضوع باعث معطر بودن گیاه شده است. گل های این گیاه در قسمت های فوقانی ساقه قرار داشته که به صورت چرخه های مرکب هفت الی نه تایی وجود دارند و در رنگ های آبی، صورتی یا سفید رنگ موجود می باشند.

ساقه های گیاه زوفا به صورت چهار گوش و مستقیم بوده و دارای ارتفاعی به میزان ۵۰ الی ۷۰ سانتی متر می باشند که حالت چوبی و قهوه ای رنگی داشته ولی بخش های بالایی آن نرم و سبز رنگ می باشد.

عوامل محیطی موثر بر رشد گل زوفا :

همانطور که می دانید تمامی گیاهان برای رشد و تکثیر خود نیاز به یک سری عناصر و عوامل زیست محیطی دارند که در ادامه به شرح نیازهای اکولوژیکی گل زوفا پرداخته ایم.

خاک مورد نیاز :

این گیاه در واقع به خاک مخصوصی احتیاج ندارد و به طور معمول در هر خاکی حتی در خاک های شنی و فاقد مواد و عناصر غذایی قابلیت رشد را دارد. برای پرورش این نوع گیاه از مناطق خشک و بیابانی نیز می توان بهره برد.

در صورتی که کشت محصول در سطوح گسترده ای انجام گیرد باید به منظور این کار از خاک هایی استفاده نمود که دارای بافت متوسط بوده و شامل ترکیبات کلسیمی می باشند. مناطقی که دارای خاک های اشباع از آب بوده و یا ماسه های نرم آن را پوشش داده برای کاشت گل زوفا به هیچ عنوان مناسب نمی باشند.

وجود علف های هرز در روند رشد و نمو و میزان تولید مواد مفید زوفا تاثیر منفی و بسیار بدی خواهد گذاشت به همین دلیل مقابله با علف های هرز در طی رشد گیاه بسیار ضروری و مهم می باشد.

نحوه آبیاری :

گل زوفا نسبت به خشکی مقاومت نشان می دهد اما در شروع رشد و همین طور بعد از اولین برداشت به میزان آب کافی احتیاج دارد. بعد از اولین برداشت اگر موقعیت و شرایط رشد مناسب باشد به ویژه اگر مقدار آب مناسبی در اختیار گیاه قرار بگیرد گیاهان دوباره گل می دهند.

میزان دما :

دمای بهینه و مناسب برای رشد و جوانه زدن بذر گل زوفا حدود ۲۰ الی ۲۵ درجه سانتی گراد بوده و در واقع گیاه بالغ تا نزدیک به دمای ۴۰ درجه یا بالاتر از آن را نیز می تواند تحمل کند.

PH مناسب :

میزان PH ایده آل خاک برای رشد این گیاه بین ۵ تا ۵٫۷ می باشد.

اصول و شرایط کاشت گل زوفا :

اصلی ترین روش کاشت و پرورش گل زوفا استفاده کردن از بذر آن است که به خاطر کوچک و ریز بودن باید بستر و محل کاشت کاملا مناسب باشد وگرنه باید بذرها را در خزانه ای مناسب در ردیف هایی با میزان فاصله ۲۰ سانتی متر به حالت متراکم بکارید تا بدین صورت گیاهچه ها بتوانند خیلی راحت و آسان از خاک بیرون بزنند.

بعد از آن نشاها در مرحله ای که دارای ۴ الی ۶ برگ می باشند به زمین اصلی انتقال داده می شوند که در واقع در طول این مدت ریشه های کاملا بلندی شکل گرفته است. میزان بذری که برای این نوع کاشت لازم دارید در حدود ۸ کیلوگرم در هکتار است و میزان عمق کاشتن بذر حدود ۰٫۵ تا ۱ سانتی متر می باشد.

توجه داشته باشید که با کمک قلمه ساقه نیز می توانید گل زوفا را ازدیاد نمایید. شیوه دیگری که برای تکثیر نمودن گل زوفا می توانید انجام دهید خوابانیدن ساقه است که همانند گیاهانی مثل رزماری، اسطوخدوس و … می توانید بعد از ریشه دهی، گیاه جدید را از گیاه مادر جداسازی نمایید.

به منظور این کار ساقه ای نیمه خشبی درون خاک به صورت ثابت قرار گرفته می شود و سپس برگ هایی که با خاک در تماس می باشند را از قسمت ساقه حذف نمایید. از طریق خاک دادن پای بوته موردنظر می توانید مقداری از بن ساقه ها را درون خاک گذاشته و بعد از ریشه زدن هر یک را به عنوان یک گیاه جدید جدا سازی نمایید.

زمان مناسب برای کاشتن بذر گل زوفا از روزهای آغازین بهار تا نیمه دوم اسفند می باشد. برای انجام کاشت مستقیم می توانید پس از تمام شدن سرمای بهار کاشت را آغاز نمایید. توجه داشته باشید که اگر هوا خیلی گرم باشد عمل جوانه زدن گیاه کاسته می شود.

زمان برداشت محصول :

در سال دوم بعد از کاشت گیاه می توانید سر شاخه های گل دار زوفا را برداشت نمایید و بعد از این که در محیط سایه آن ها را خشک کردید محصول موردنظر را جمع آوری نمایید. در طول هر سال می توانید به میزان دو چین محصول موردنظر را برداشت نمایید.

نحوه تکثیر :

با توجه به این که بذرهای این گیاه دارای قوه رویشی مناسبی هستند به همین دلیل کاشت مستقیم قطعا نتیجه مطلوبی خواهد داشت و در بیشتر کشورها برای کاشتن گل زوفا از این شیوه استفاده می کنند. کاشت و پرورش گل زوفا به شکل ردیف مانند و یا با بهره گیری از ردیف بندی کار انجام می شود. بعد از کاشتن، زمین موردنظر را باید آبیاری نمود. در صورتی که این گیاه در مناطق شیب دار کاشته شود توجه داشته باشید که جهت ردیف ها باید برعکس جهت شیب زمین باشد.

آفات و بیماری های رایج :

از انواع بیماری های قارچی که باعث وارد شدن آسیب های زیادی به محصول می شود می توان به سفیدک پودری اشاره کرد که علائم این بیماری شامل سفید شدن سطح برگ های گیاه می باشد که در آخر باعث نابودی گیاه می گردد.

بعضی از آفت ها همچون تریپس امکان دارد خسارات زیادی را به گیاه موردنظر وارد کنند. این آفات موجب چروکیدگی برگ ها و کم شدن میزان محصول می شود. برای مقابله با آن ها پیش از گل دادن گیاه از آفت کش های مخصوصی که حاوی مواد موثره می باشند می توانید استفاده نمایید.

ویژگی ها و خواص درمانی گل زوفا :

• این گیاه بیماری های ریوی و سرفه را بهبود می دهد و به نوعی باعث نرم شدن سینه می شود که خلط آور نیز می باشد.
• حالت افسردگی فرد را از بین می برد و برای رفع و درمان سرع مناسب می باشد.
• برای درمان کم خونی مفید و موثر می باشد.
• باعث تقویت معده، رفع نفخ شکم و افزایش اشتها می شود.
• برای درمان آسم بسیار مفید می باشد.
• برای رفع تب خال بسیار مفید بوده و افرادی که تب خال می زنند می توانند برای بهبودی از دم کرده گل زوفا استفاده نمایند.
• برای بهبود یافتن زخم ها می توانید برگ های زوفا را له نمایید و بر روی زخم قرار دهید. درد ناشی از شکستگی را نیز می توان با استفاده از کمپرس زوفا التیام داد.

تیره نعناعیان یا لب گشادگان بیشتر برای دارو های گیاهی استفاده می شوند. مانند اسطوخودوس آویشن، مریم گلی، مرزه، پونه کوهی و بادرجبویه . هر یک از این گیاهان ویژگی ها منحصر به فردی در درمان بیماری ها دارند.برخی از این گیاهان مانند حسن یوسف فقط برای زیبایی کاشته می شوند.  در مطلب ارائه شده شما عزیزان را با نحوه پرورش گل زوفا و شرایط رشد و خواص آن آشنا کردیم که امیدواریم مورد پسندتان قرار گرفته باشد.