پیوند زدن گیاه، راهی موثر برای بهبود و افزایش باردهی و گلدهی و مقاوم سازی گیاه در برابر شرایط نامساعد محیطی می باشد، بنابراین آشنایی با زمان پیوند درخت و عوامل موثر بر عملیات پیوند، می تواند، کمک موثری باشد.
عمل پیوند زدن با اهدافی چون افزایش و بهبود کیفیت محصول انجام می شود، آشنایی با فصل مناسب برای پیوند زدن درختان میوه و سایر عوامل دخیل در موفقیت پیوند زدن کمک می کند، تا نتیجه مطلوب تری حاصل شود، هر چند فصل پیوند زدن درختان و گیاهان مختلف به یکدیگر می تواند، متفاوت باشد، اما بهترین زمان پیوند درخت معمولا در فصلی خاص و در شرایطی ویژه انجام می گیرد.
عمل پیوند که معمولا با هدف بهبود کیفیت و کمیت انجام می گیرد به حدی دارای اهمیت می باشد، که برای انجام آن باید از قوانین و اصول خاصی پیروی کرد، تا نتیجه دلخواه حاصل شود، در تمامی مراحل پیوند باید شرایط لازم برای یکپارچگی و موفقیت فراهم شود.
زمان پیوند درخت
هر چند پیوند درختان را عملیات ساده بدانید، اما باز هم در صورتی که این عملیات ساده اشتباه صورت بگیرد، ممکن است، حیات را از گیاه خود صلب کنید، درختان چوبی معمولا نگهدارنده سخت تری دارند، به ویژه اگر در باغی بزرگ باشند. چنانچه ریشه ها در معرض هوا قرار بگیرند، این احتمال وجود دارد، که آسیب ببینند و اگر درخت بیش از حد بزرگ شده باشد و فضای زیادی را اشغال کرده باشد، بهتر است آن را به مکان بهتری منتقل کنید، تا از تکنیک های بیشتر و بهتری برای مراقبت از آن استفاده کنید.
با پیوند زدن این امکان فراهم می شود، تا مقاومت، گلدهی و میوه دهی یک گیاه با کمک ریشه گیاهی دیگر افزایش یابد، با در نظر گرفتن شرایط فیزیولوژیکی و همچنین زمان پیوند درخت احتمال موفقیت به شکل چشمگیری افزایش پیدا می کند. زمان مناسب برای پیوند هنگامی می باشد، که گیاه در دوره فعالیت خود به سر می برد و شیره نباتی در جریان می باشد. از نظر علمی در طی سال به استثنای مواقعی که گیاه در دوره استراحت می باشد و شیره نباتی راکد است، می توان عملیات پیوند را انجام داد.
فواید و دلایل پیوند زدن
با پیوند زدن باغبان می تواند، گونه های جدیدی به وجود آورد و گیاه را در برابر شرایط نامساعد مقاوم سازی کند و کمک کند، تا گیاه زودتر بارور شده و میوه و گل بیشتری داشته باشد، برای مثال در مواقعی که برخی از درختان دارای میوه ها خاص و پرطرفدار می باشند، اما در مقابل آفت ها و بیماری یا شوری مقاومت مطلوبی ندارند، بر روی پایه های مقاوم به آفات و بیماری و شوری پیوند زده می شوند، تا عمر مفید آن ها افزایش یابد. در ادامه دلایل و فواید پیوند زدن، ذکر شده است.
- استفاده از ریشه مقاوم برای بهبود رشد
- به دست آوردن یک واریته جدید
- مقاوم سازی گیاهان در برابر شرایط نامساعد
- افزایش سرعت میوه دهی
- ترمیم بخش های آسیب دیده و اصلاحات
- به کارگیری پایه های کوتاه کننده
- تنظیم گرده افشانی
- تغییر سرعت باردهی و رویش درخت
- اصلاح نژاد
- افزایش تنوع و رنگ و شکل میوه
بهترین زمان پیوند
تابستان
بهترین زمان برای پیوند درخت زمانی می باشد، که شرایط مناسب برای این عمل وجود داشته باشد، در فصل تابستان شرایط محیطی برای عملیات پیوند زدن فراهم نمی باشد، بنابراین بهتر است، از پیوند در این فصل پرهیز شود. در تابستان ها معمولا دمای هوا بالا می باشد و رطوبت محیطی کم است، همین امر می تواند، موجب خشک شدن و از بین رفتن گیاهان مورد پیوند شود. بنا به دلایل گفته شده، توصیه می شود، از پیوند زدن درختان در این فصل خودداری کنید.
زمستان
زمستان نیز در زمره فصل هایی قرار می گیرد، که برای پیوند زدن مناسب نمی باشند، همانطور که می دانید، در این فصل درجه حرارت پایین می باشد و سرمای محیط منجر به سرمازدگی در گیاهان و درختان می شود، همچنین کمبود نور کافی رشد و توسعه گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب می شود، تا این فصل زمان مناسبی برای پیوند زدن در نظر گرفته نشود.
با توجه به بررسی فصل های مختلف درمی یابیم، که بهترین زمان پیوند درخت فصل پاییز و بهار می باشد، با توجه به این موضوع که در این مواقع از سال شرایط محیطی برای رشد و توسعه گیاهان فراهم می باشد، بنابراین پیوند نیز احتمال بیشتری برای موفقیت دارد.
البته برای پیوند گیاهان مختلف لازم است، تا شرایط مورد نیاز گیاه به خوبی سنجیده شود، تا بهترین زمان را برای پیوند زدن در نظر بگیرید. از مهمترین نشانه ها در پیوند موفق، آغاز رشد جوانه پیوندک بعد از چند روز می باشد، در صورتی که جوانه پیوندک سبز مانده باشد، می توان اینطور برداشت کرد، که پیوند با موفقیت همراه بوده است و در صورتی که پوست پیوندک سیاه شود، احتمال زیادی دارد، که پیوند ناموفق بوده باشد.
فصل پیوند درختان میوه
پیوند موفق به فاکتور های مختلف بسیاری بستگی دارد، به طور کلی بهترین زمان برای پیوند درختان میوه فصل تابستان و ماه های تیر و شهریور می باشد، یکی از دلایل مهم این امر این است، که در این هنگام درختان زمان کافی برای ترمیم پایه و رفتن به حالت خواب پیش از رشد را دارا می باشند، البته فصل پیوند مناسب به نوع درخت نیز بستگی دارد. در ادامه فصل مناسب پیوند با توجه به نوع درخت ذکر شده است.
- زمان مناسب پیوند درخت گیلاس اوایل بهار می باشد
- زمان مناسب پیوند درخت گردو اوایل فصل بهار می باشد
- زمان مناسب پیوند درخت زردآلو خرداد و اوایل تیر می باشد
- زمان مناسب پیوند درخت خرمالو اوایل بهار در فروردین می باشد
- زمان مناسب پیوند درخت سیب اوایل زمستان یا اوایل بهار می باشد
- زمان مناسب پیوند درخت توت اوایل پاییز و یا اواخر زمستان می باشد
پایه مناسب پیوند
برای ایجاد پیوند مناسب ابتدا باید با آموزش پیوند زدن درخت برای انواع درختان میوه آشنایی داشته باشید و ویژگی های پایه مناسب برای پیوند را بشناسید. فراموش نکنید علاوه بر آگاهی از زمان پیوند درخت باید پایه مناسب پیوند که دارای ویژگی های مخصوصی باشد، برای این کار در نظر بگیرید.در ادامه سایر ویژگی های پیوند مناسب ذکر شده است.
- داشتن رشد مناسب و خوب
- مقاوم به املاح آب و خاک و خشکی
- مقاوم به آفات
- سازگاری با پیوندک
- داشتن ساقه صاف و بافت قوی
نشانه های شکست در پیوند
- جوش نخوردن پیوند های انجام شده
- تغییر رنگ و زرد شدن برگ ها
- خشک شدن گیاه در هنگام نهال بودن
- تفاوت رشد پایه و پیوندک
- رشد بیشتر از محل
- جدا شدن آشکار پایه و پیوندک
عوامل موثر در پیوند
علاوه بر آشنایی با مناسب ترین زمان پیوند درخت لازم است، با سایر عوامل موثر در موفقیت عملیات پیوند زدن که تاثیر بسزایی ایفا می کنند، آشنایی داشته باشید. انتخاب بهترین زمان و مناسب ترین فصل برای پیوند باید با توجه به شرایط هر درخت به صورت جداگانه انجام شود، در صورتی که شرایط درخت مورد بررسی قرار نگیرد و پیوند خودسرانه انجام شود، این احتمال وجود دارد، که شاهد مرگ درخت باشید.
مهمترین عوامل تاثیر گذار بر فصل مناسب پیوند درختان آگاهی از مواردی چون زیاد نبودن شیره در درخت، بالا نبودن درجه حرارت، سرد نبودن هوا و پوست دادن گیاه پایه می باشد. لازم به ذکر است، که برخی گیاهان را می توان، در هر فصلی پیوند زد، برای کسب آگاهی بیشتر می توانید به آموزش پیوند زدن کاکتوس در منزل به همراه عکس مراجعه کنید.