حبوبات به ویژه عدس در سبد خانوار ایرانی نقش مهمی ایفا می کنند و در مناطق بسیاری مورد کشت قرار می گیرند، برای دریافت بهترین نتیجه لازم است، از کود مناسبی استفاده شود، کود برای عدس باید تمام مواد مورد نیاز این دانه خوراکی تامین نماید. علاوه بر این باید از زمان و مقدار مناسب مورد مصرف نیز آگاهی کامل داشت.
عدس با نام علمی Lens culinaris دانه ای خوراکی از خانواده حبوبات می باشد، شایان ذکر می باشد، که عدس در دسته قدیمی ترین حبوبات شناخته شده جای می گیرد و قدمت آن به بیش از نه هزار سال پیش باز می گردد، این منبع پروتئین گیاهی در تمام جهان کشت می شود و برای تمام مردم دارای اهمیت بسیار می باشد، با توجه به میزان کشت این نوع دانه خوراکی محبوب بهتر است، آشنایی کافی با کود برای عدس داشته باشید، تا در کشت آن موفق باشید.
باید این موضوع را در نظر گرفت کوددهی عدس یک رویکرد مهم در کشاورزی می باشد، چرا که کوددهی بهبود عملکرد کمی و کیفی را تضمین می کند. این دانه با ارزش در تغذیه انسان و حیوانات نقش مهمی را ایفا می کند، بنابراین با انتخاب بهترین کود می توانید، بالاترین عملکرد کلی را برای کشت عدس برنامه ریزی کنید.
کود برای عدس
همانطور که مستحضر هستید، حبوبات با جای گرفتن در رده دوم و پس از غلات مهم ترین محصول زراعی می باشند و در سبد غذایی خانواده ها نقش مهمی ایفا می کنند. طبق آمار حدود پانصد هکتار از زمین های کشاورزی در ایران تحت کشت حبوبات می باشد. از همین رو یافتن کود مناسب برای حبوبات که نیاز های رشد این گیاهان را فراهم نماید و بافت خاک را به خوبی حفظ کند، از مسائل مهمی می باشد، که توجه کشاورزان را به خود جلب می کند. آشنایی با راهنمای جامع کاشت نخود و پرورش آن می تواند، در کاشت این محصول بسیار موثر واقع شود.
یکی از کود هایی که برای استفاده در زمین های زراعی با کشت حبوبات پیشنهاد می شود، کود ده ایکس شوک می باشد، استفاده از این کود کمک می کند، تا نیاز های تغذیه حبوبات مختلف به خوبی تامین شود و در کنار آن ساختار خاک بهبود یابد و به تناژ حبوبات افزوده شود.
کود باید به گونه ای باشد، که تعداد بالایی از عناصر مغذی مورد نیاز عدس را تامین نماید، از عناصر مورد نیاز عدس می توان به نیتروژن، فسفر، پتاسیم و عناصر میکرو مانند کلسیم و منیزیم اشاره کرد، برنامه کوددهی باید به گونه ای باشد، که بتواند این عناصر را در زمان مناسب در اختیار گیاه قرار دهد.
کود های شیمیایی ازت
انتخاب کود برای عدس به فاکتور های مختلفی بستگی دارد، در نظر گرفتن شرایط خاکی و اقلیمی مزرعه، نوع عدس مورد کشت و نیاز ها و محدودیت های منطقه همگی در انتخاب کود مناسب دخیل می باشند و نباید از این موضوع غافل شد. استفاده از کود های شیمیایی و آلی راهی مناسب برای فراهم نمودن نیازهای عدس می باشد.
کود ازت مناسب
کود های اوره، نیترات ، آمونیوم و سولفات آمونیوم پر مصرف ترین کود های شیمیایی ازته می باشند، یکی از بهترین کود هایی که در این زمینه موجود می باشد، کود سولفات آمونیوم است، زیرا این کود دارای گوگرد محلول و قابل جذب برای گیاهان می باشد.
معمولا خاک های کشور ما ایران آهکی و قلیایی است، استفاده از گوگرد می تواند میزان اسیدیته خاک یا ph خاک را متعادل کند، سولفات آمونیوم دارای ۲۴ درصد گوگرد محلول به فرم So۴ و ۲۱ درصد نیتروژن به فرم آمونیوم NH۴ است. آمونیوم دارای یون است و خاک یون های منفی دارد، این امر موجب می شود، تا پیوند محکمی میان آن ها برقرار شود و این فرایند از آبشویی نیتروژن جلوگیری می کند.
بنابراین باید گفت هرچند نیتروژن غلظت بالایی ندارد، با این وجود در مقایسه با سایر کود های شیمیایی دیگر مانند اوره، ماندگاری و کارایی عنصر نیتروژن برای گیاه بالاتر می باشد. نیترات آمونیوم نیز به دلیل دارا بودن قابلیت انفجار پیشنهاد نمی شود، برای خرید و فروش این محصول نیز ضوابط و قوانین خاصی وجود دارد، که باید رعایت شود.
کود اوره علیرغم دارا بودن بالای محتوای نیتروژن در مقایسه با سولفات آمونیوم به دلیل تاثیر آن در آبشویی و ایجاد شوری در خاک چندان مناسب نیست و توصیه نمی شود.
میزان مصرف کود نیتروژن
مقدار کود برای عدس که حاوی سولفات آمونیوم باشد، به فاکتور های متفاوتی چون شرایط خاک مزرعه، رقم عدس مورد کشت و نیاز های متفاوت گیاه در حین رشد بستگی دارد، در ادامه به بررسی میزان مصرف متداول کود های سولفات آمونیوم به واحد کیلوگرم در هکتار برای عدس می پردازیم. با آگاهی از این موارد می توانید، شرایط بهتری را برای رشد عدس در مزرعه فراهم نمایید.
بر اساس نیتروژن: مصرف نیتروژن از مهمترین فاکتور های تعین کننده در مقدار کود سولفات آمونیوم می باشد، در مراحل اولیه رشد گیاه ممکن است، به میزان بیست و تا چهل کیلوگرم نیتروژن در هکتار توصیه شود، هر چند این میزان می تواند، در سایر مراحل رشد افزایش یابد.
بررسی خاک: این نکته را در ذهن داشته باشید، که تحلیل و بررسی نیاز های خاک از مولفه های مهم در تشخیص نیاز خاک به کود برای رشد محصول مورد نظر می باشد، آزمایش بیوشیمیایی کمک می کند، از این امر آگاه شوید، که خاک به چه میزان به سولفات یا نیتروژن نیاز دارد و مقدار کود تا چه میزان باید افزایش یابد.
نوع عدس: بعضی از انواع عدس به سولفات آمونیوم حساس می باشند و به مقدار بیشتری از این کود نیاز دارند، به همین جهت باید گفت نوع کود برای حبوبات و عدس به نوع محصول مورد کشت نیز بستگی دارد.
به عنوان یک مقدار تقریبی و طبق میانگین آمار مصرف کنندگان، مصرف سولفات آمونیوم ممکن است، بیست تا پنجاه کیلوگرم در هکتار نیز باشد، با این وجود باید به این نکته توجه داشت، که این مقدار احتمال دارد، در شرایط مختلف مزرعه متغیر باشد و بهترین راه مشورت گرفتن از یک متخصص یا کارشناس کشاورزی می باشد، تا با توجه به نیاز های دقیق خاک و گیاه مقدار مناسب تعیین گردد.
کود ده ایکس شوک
کود مناسب در زمان نیاز برای عدس بسیار ضروری می باشد و کمک می کند، تا گیاه به خوبی تغذیه شود و در مقابل بازدهی خوبی داشته باشد. مقدار مناسب استفاده از این کود نیز به روش مصرف، کمبود های تغذیه ای و زمان کود دهی بستگی دارد. در روش آبیاری می بایست برای هر هکتار مقدار پنج لیتر کود را در هزار لیتر آب مخلوط و استفاده نمایید، همین مقدار در روش محلول پاشی دو لیتر کود در هزار لیتر آب می باشد.
می توانید، از این کود برای عدس و سایر حبوبات در تمام زمان های رشد رویشی، گلدهی، غلاف بندی و دانه بندی استفاده کنید، در صورتی که احساس کردید، گیاه دچار کمبود شده است، با مشورت یک کارشناس کشاورزی عملیات کوددهی حبوبات را انجام دهید.